Decode Podcast: พ็อดแคสต์ที่ชวนคุณมา ‘ถอดรหัส’ นัยสำคัญที่ซ่อนอยู่ในเรื่องราวต่างๆ ที่ดูเหมือนเล็กน้อยจนเรามักมองข้าม
…
continue reading
เรามักคิดว่า พระนางคลีโอพัตราแห่งราชวงศ์ปโตเลมี สูญสิ้นอำนาจไปเพราะความรัก เป็นเรื่องราวโรแมนติกของโศกนาฏกรรมอียิปต์ที่ทำให้ต้องสิ้นแผ่นดินให้กับกรุงโรม เรารู้ว่า อารยธรรมมายาในอเมริกากลางเจริญมากๆ ในช่วงปี 250 ถึง 900 พวกเขาสร้างสิ่งก่อสร้างใหญ่ๆ ไว้มากมายแทบจะตลอดเวลา แต่มีอยู่ช่วงหนึ่งราวๆ 100 ปี) ที่ชาวมายันแทบไม่ได้สร้างอะไรขึ้นมาเลย ทั้งยังทิ…
…
continue reading
ในโลกนี้มีเรื่องลึกลับอยู่มากมายนะครับ หลายเรื่องฟังแล้วอาจนึกไม่ถึงว่ามีอยู่จริง เพราะมันฟังดูเหลือเชื่อพิสดารพันลึกเกินไป แน่นอน วิทยาศาสตร์พยายามเข้ามาอธิบายเรื่องเหล่านี้ แต่ไม่ได้แปลว่าวิทยาศาสตร์จะอธิบายได้ทุกอย่าง อย่างน้อยๆ สามเรื่องต่อไปนี้ก็ยังไม่ได้รับคำอธิบายที่ 'หมดจด' เสียทีเดียว เรื่องแรกคืออาการง่วงงุนและนอนหลับที่เกิดขึ้นกับคนทั้งห…
…
continue reading
ทุกคนรู้ว่า Incest เป็นเรื่องต้องห้าม หลายสังคมเห็นว่า Incest เป็นการมีเพศสัมพันธ์กันในระหว่างคนที่มีพันธุกรรมใกล้เคียงกันมากๆ อย่างที่เรียกว่า Inbreeding ผลลัพธ์ก็คืออาจทำให้ได้ลูกที่มีความผิดปกติทางพันธุกรรมหลายแบบ ที่สำคัญก็คือ บ่อยครั้งที่ Incest เกิดจากการข่มขืนหรือไม่ยินยอมพร้อมใจกัน แต่กระนั้น Incest ก็เกิดขึ้นมาตลอดทุกยุคทุกสมัย ถ้าเราย้อนก…
…
continue reading
ทุกวันนี้ เวลาอ่านประกาศรับสมัครงาน เรามักจะเห็นประกาศรับคนประเภท ‘ทำได้ทุกอย่าง’ บ่อยครั้งขึ้นเรื่อยๆ เช่น ต้องทำงานเขียนได้ ถ่ายภาพได้ ถ่ายวิดีโอได้ ตัดต่อได้ ลงเสียงได้ ฯลฯ เรียกว่าครบจบในตัวคนเดียว ปรากฏการณ์นี้เกิดเป็นวงกว้าง เพราะช่วยให้นายจ้างประหยัดต้นทุนได้ แต่คำถามก็คือ มันเป็นประโยชน์กับงานและกับตัวเรามากน้อยแค่ไหน ที่สำคัญก็คือ มันมี 'โ…
…
continue reading
เมื่อพระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ถูกจองจำก่อนถูกประหารหลังปฏิวัติฝรั่งเศส มีบันทึกไว้ว่าพระองค์รำพึงว่า เป็นนักคิดสองคน คือวอลแตร์และรุสโซ นี่แหละ ที่ ‘ทำลายฝรั่งเศส’ ลงอย่างยับเยิน หลายคนอาจคิดว่า วอลแตร์ (1696-1778) และฌอง ฌาค รุสโซ (1712-1778) เป็นเพื่อนสนิทที่รักใคร่ชอบพอกัน เพราะทั้งคู่ถือได้ว่าเป็นนักคิดตัวยงของยุค Enligntenment แค่คุณรู้ไหมว่า ทั้งส…
…
continue reading
1
Decode SS3 ep 3: แค่ไหนเรียกว่ารวยและจน สำรวจความรวยในยุคที่ทุกอย่างแพงหมด ยกเว้นชีวิตคนธรรมดา
26:01
ไปดูกันว่า ต้องมีรายได้ต่ำแค่ไหน ถึงจะเรียกได้ว่าเป็น ‘คนจน’ ตามนิยามของรัฐไทย และที่ว่าไม่จนนั้น ไม่จนจริงหรือเปล่า ‘ค่ากลาง’ ของรายได้คนไทยอยู่ตรงไหน และมันต่างจาก ‘รายได้เฉลี่ย’ ของคนไทยทั้งประเทศอย่างไร
…
continue reading
พบกับเรื่องราวของ ‘อูรุก’ เมืองแห่งแรกของโลกที่ถือกำเนิดขึ้นจากการบูชาเทพเจ้า และความหมายที่ลึกซึ้งของมหากาพย์กิลกาเมช ว่าด้วยความร่วมแรงร่วมใจกันของมนุษย์ ในอันที่จะต่อกรกับธรรมชาติ และสร้างเมืองขึ้นมา
…
continue reading
คริสต์มาสที่เรามองว่าเป็นเรื่องน่าชื่นชมยินดี เป็นเทศกาลแห่งความสุข งดงามเหลือเกินนั้น แท้จริงมีเรื่องของ ‘อำนาจ’ ซุกซ่อนอยู่ข้างใต้มากมาย ตั้งแต่การต่อสู้ของซานตาคลอสกับพระเยซู เค้กขอนไม้ พวกนอกรีตกับชาวเพียวริแทน และอื่นๆ อีกมากมาย
…
continue reading
เริ่มซีรีส์พิเศษ ด้วย Dark Side of the Fairy Tales กับเรื่องดาร์คๆ มุมมืดๆ ของเทพนิยายสวยๆ ฝันหวานทั้งหลาย ประเดิมกันด้วย ‘เจ้าหญิงนิทรา’ สามเวอร์ชั่นเก่าแก่ ที่คุณอาจคิดไม่ถึงว่า เจ้าหญิงนิทราของเราจะสามารถ ‘ดาร์ค’ ได้ถึงขนาดนี้
…
continue reading
อธิบายความเป็นเผด็จการ ผ่านมุมมองของ วิคเตอร์ เคล็มเพอร์เรอร์ และ ฮันนาห์ อาเร็นดท์ สองนักคิดชาวยิวที่ผ่านยุคเรืองอำนาจของฮิตเลอร์และนาซี ทั้งคู่พิจารณาความเป็นเผด็จการ โดยวิเคราะห์เรื่องของการใช้ภาษาและวิธีคิดต่างๆ และพบว่า เผด็จการล้วนมีลักษณะที่คล้ายกัน
…
continue reading
เคยมีการศึกษาคนใน 32 เมืองทั่วโลก กินเวลาถึง 10 ปี พบว่ามนุษย์เราเดินเร็วขึ้นราว 10% คำถามก็คือ ทำไมเราถึงเดินเร็วขึ้น เรื่องนี้เกี่ยวข้องกับการส่งผ่านข้อมูลข่าวสารอย่างไร
…
continue reading
หลายคนไม่มีความสุขเวลาต้องไปทำงานในเช้าวันจันทร์ นั่นเพราะมีออฟฟิศที่ไม่ค่อยน่าอภิรมย์สักเท่าไหร่ ต่อไปนี้คือ 8 วิธี ที่อาจช่วยให้คุณมีความสุขกับที่ทำงานได้มากขึ้น
…
continue reading
ความหน้าตาดี มีอะไรมาเป็นตัวกำหนดรับรู้หรือเปล่า ความหน้าตาดีมีลักษณะที่เป็น ‘สากล’ ด้วยไหม ทำไมเราถึงชอบคนนั้นคนนี้ คิดว่าคนนั้นคนนี้หน้าตาดีกว่าคนอื่นๆ มันมีคำอธิบายที่ ‘เป็นวิทยาศาสตร์’ หรือเปล่า
…
continue reading
การรู้จักตัวเองคือการ ‘เข้าใจ’ ตัวเองให้ดีขึ้น เมื่อเราเข้าใจตัวเองแล้ว เราจะเข้าใจมนุษย์คนอื่นๆ ได้มากขึ้นด้วย เพราะเราจะเห็นทั้งแง่งามและแง่อัปลักษณ์ที่อยู่ในตัวเราและมนุษย์คนอื่นๆ แต่กระนั้น เราจะ ‘รู้จัก’ ตัวเองได้อย่างไร
…
continue reading
ใครๆ ก็อยากเป็นคนฉลาด แต่รู้ไหมว่า คนฉลาดๆ ระดับไอคิวสูง Top 2% ของโลกนั้น อาจมีสภาวะที่เรียกว่า Overexcitablility มากกว่าคนทั่วไป ทั้งในทางจิตใจและร่างกาย สภาวะนี้คืออะไร แล้วมันไม่ดีอย่างไร ติดตามได้ใน Decode ตอนนี้
…
continue reading
1
Decode ep 15: เรื่องของ ‘สมาคมคนไอคิวสูง’ ที่ก่อนจะเป็นสมาชิกได้ ต้องวัดไอคิวเสียก่อนว่าฉลาดพอหรือเปล่า
18:45
หลายคนอาจไม่รู้ว่า โลกเรามี ‘สมาคมคนไอคิวสูง’ หรือ High IQ Society อยู่หลายสมาคมเลย แต่ละสมาคมมีวิธีวัดไอคิวแตกต่างกันไป แต่ที่เหมือนกันก็คือ ต้องเป็นคนที่มีความฉลาดระดับ 1-2% แรกของโลกทั้งนั้น ไปดูกันว่า สมาคมพวกนี้ตั้งขึ้นมาทำไม มีใครเป็นสมาชิกบ้าง และเวลาพบปะกัน คนฉลาดๆ เหล่านี้เขาทำอะไรกันบ้าง
…
continue reading
1
Decode ep 14: เราจะจัดการกับอาการวอกแวกหรือ distraction อย่างไร และทำไมทักษะการจัดการนี้ จึงคือทักษะแห่งอนาคต
21:57
โลกยุคนี้คือโลกแห่ง distraction ความสนใของเราถูกเบี่ยงเบนได้ตลอดเวลา หนังสือเล่มใหม่ของ Nir Eyal นักเขียนชาวอิสราเอล พุ่งประเด็นไปที่เรื่องนี้โดยตรง ไปดูกันว่า อะไรทำให้เกิด distraction และเรามีเทคนิคจัดการกับมันอย่างไร
…
continue reading
1
Decode ep 13: ไวรัสเป็นสิ่งมีชีวิตหรือเปล่า, มันกินได้ไหม, กำเนิดของไวรัสเป็นอย่างไร และทำไมมันถึงอยากทำร้ายเรานัก
21:17
เราคุ้ยกับคำว่า ‘ไวรัส’ กันดี แต่จริงๆ แล้ว ไวรัสคืออะไรกันแน่ มันมีชีวิตหรือเปล่า เกณฑ์ข้อไหนที่บอกว่ามันมีหรือไม่มีชีวิตบ้าง และจริงๆ แล้ว มันมีกำเนิดมาอย่างไรในทางวิวัฒนาการ มันแพร่พันธุ์อย่างไร และการแพร่นั้นทำร้ายเราอย่างไร ที่สำคัญก็คือ การแพร่ระบาดแต่ละครั้งจะหายไปไหมในที่สุด และหายไปได้อย่างไร…
…
continue reading
ทุกวันนี้ คำว่า binge watching ไม่แปลกประหลาดอีกต่อไปแล้ว เพราะใครๆ ก็ดู คำถามก็คือ การดูซีรีส์ต่างๆ ต่อเนื่อง เกิดขึ้นได้อย่างไร มีอะไรเป็นตัวกระตุ้น และมีข้อดีข้อเสียอย่างไรบ้าง
…
continue reading
โรคระบาดขนานใหญ่ที่เรียกว่า pandemic คืออะไร ต่างจาก epidemic อย่างไร นายแพทย์ที่ศึกษาโรคซาร์สจนเสียชีวิตมีคุณูปการอย่างไรกับเมืองไทย คนไทย และคนทั้งโลก และวิธีง่ายๆ ที่จะป้องกันไวรัสอู่ฮั่นคืออะไร
…
continue reading
เราชอบคิดว่า คนนอนดึกตื่นสายเป็นคนขี้เกียจ แต่จริงๆ แล้ว การนอนดึกตื่นสายหรือนอนเร็วตื่นช้า เป็นเรื่องของอุปนิสัยน้อยกว่าเรื่องของวิวัฒนาการและพันธุกรรม ไปติดตามดูวิทยาศาสตร์ของการนอนดึกตื่นสายกัน ว่าคนเรามีรูปแบบการนอนแตกต่างกันเพราะอะไร
…
continue reading
ปิกัสโซ่ชอบฝุ่น ฝุ่นในธรรมชาติเกิดจากอะไรได้บ้าง ฝุ่นที่มนุษย์สร้างขึ้นมีอะไรบ้างมนุษย์ผูกพันกับฝุ่นมากน้อยแค่ไหน และทำไมพัดลมที่หมุนอยู่ตลอดเวลาถึงมีฝุ่นจับได้
…
continue reading
เรารู้ว่า ฝุ่นมีผลต่อสุขภาพทางกายแน่ๆ โดยเฉพาะฝุ่นจิ๋วอย่าง PM 2.5 แต่มันส่งผลต่อสุขภาพทางจิตอย่างโรคซึมเศร้าหรือโรควิตกกังวลได้ด้วยหรือ ไปสำรวจเรื่องนี้กัน
…
continue reading
นักวิทยาศาสตร์วัดฝุ่นเป็นค่า ‘ไมครอน’ แต่ไมครอนคืออะไร ใหญ่เล็กแค่ไหน และฝุ่นใหญ่ฝุ่นเล็กต่างกันอย่างไร อะไรเป็นอันตรายกว่ากัน ฝุ่นมีแต่ข้อเสียหรือเปล่า ข้อดีของฝุ่นคืออะไร ไปสำรวจฝุ่นกัน
…
continue reading
1
Decode ep 6: มาถอดรหัสอาหารตำรับ ‘คีโตฯ’ ที่เป็นที่นิยมในปัจจุบัน ว่าจะทำให้เราลดน้ำหนักได้มากน้อยแค่ไหน
22:08
อาหาร ‘คีโตฯ’ หรือ Ketogenic Diet นั้น คืออาหารไขมันสูง ถ้าเคร่งครัดจริงๆ ต้องกินไขมัน 90% กินโปรตีนเพียง 6% และคาร์โบไฮเดรตแค่ 4% เท่านั้น อาหารตำรับนี้เกิดขึ้นมาเพราะอะไร และมัน ‘ดี’ ต่อสุขภาพของคนทั่วไปจริงหรือ
…
continue reading
ความเหงาไม่เหมือนการกินอาหารหรือดื่มน้ำ เพราะความเหงาจะบรรเทาลงได้ ก็ต้องมี ‘คนอื่น’ เข้ามาเกี่ยวข้อง แต่วงจรอุบาทว์ของความเหงา ส่งผลต่อสมองของเรา และทำให้เรา ‘ผลัก’ คนอื่นออกไปจากชีวิตของเราได้อย่างไร ติดตามได้ใน Decode Podcast ตอนนี้ครับ
…
continue reading
อะไรคือคำอธิบายแบบวิทยาศาสตร์ที่มีต่อ motivation หรือแรงขับเคลื่อนในชีวิตมนุษย์กันแน่ ทำไมบางคนมีมาก บางคนมีน้อย และเราจะฝึกให้ตัวเองมี motivation ในการทำสิ่งต่างๆ ได้อย่างไร รวมทั้งจะรักษาความมุ่งมั่นตั้งใจเหล่านั้นให้ต่อเนื่องยาวนานได้อย่างไรด้วย
…
continue reading
เรามักมองว่าพลาสติกเป็นตัวร้าย แต่คำถามก็คือ เรารู้ไหมว่าแท้จริงพลาสติกคืออะไร มีกำเนิดมาอย่างไร อันตรายของพลาสติกคืออะไรกันแน่ และในอนาคต นักวิทยาศาสตร์จะคิดค้นพลาสติกใหม่ๆ ที่มีคุณสมบัติดีๆ อะไรขึ้นมาอย่างไร
…
continue reading
หลายคนไม่กล้าดื่มน้ำประปาในเมืองที่ตัวเองอยู่โดยไม่ต้ม แต่บางเมือง น้ำประปากลับเป็นน้ำแร่คุณภาพสูง อะไรทำให้เมืองบางเมืองเป็นแบบนี้ได้
…
continue reading
ทำไม London Plane Tree ต้นไม้สำคัญของลอนดอนถึงมีราคาสูงลิบลิ่ว เขาประเมินราคากันอย่างไร ทำไมราคาต้นไม้ในลอนดอนถึงเหมือนหุ้น และมันมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์อย่างไร
…
continue reading