#139: Sana Valiulina (schrijver)

BNR Perestrojkast | BNR

Zes gesprekken over de (on)overbrugbare kloof tussen oost en west. Met zes nationale én internationale gasten. Over de verhoudingen in Europa, die door de Russische oorlog in Oekraïne op z'n kop gezet. Met als derde Perestroj-gast: schrijver Sana Valiulina, opgegroeid Estland, gestudeerd in Moskou en in 1989 vertrokken naar Nederland. "Europa, word wakker."

De Russische oorlog in Oekraïne bevindt zich op een belangrijk ijkpunt, zegt Valiulina, nu er oorlogsmoeheid in Europa optreedt en West-Europa toch denkt aan de portemonee van de burgers. Het is opnieuw de kloof tussen Oost- West-Europa die zich toch weer opent. "Juist nu moeten de regeringen van Europese landen heel goed aan hun bevolking duidelijk moeten maken om echt door te zetten om Oekraïne te steunen."

In dit gesprek praten Geert Jan en Floris met Sana Valiulina over de rol van haar vader in haar leven, de relaties binnen Europa, de Russische dreiging voor Estland, waarom ze vertrok naar het Westen koos en of je wel moet praten met Vladimir Poetin.

Het Westen had beter kunnen weten. Áls het had geluisterd naar Toomas Hendrik Ilves. De president van Estland van 2006 tot en met 2016 waarschuwde het Westen voor Poetin en zijn imperialistische ambities. Maar Berlijn, Parijs en Den Haag luisterden niet "Je kunt de Russen niet vertrouwen", meent Valiulina. "Poetin komt uit de veiligheidsdienst. Eens een KGB’er, altijd een KGB’er."

Het waren economische belangen, desinteresse en fixatie op de Verenigde Staten die West-Europa de ogen deden sluiten voor wat er in Rusland gebeurde, stelt Valiulina vast.

Valiulina, opgegroeid in de Sovjet-Unie, in Estland, keek altijd al naar het Westen. Dat werd haar door haar vader op het hart gedrukt. Als krijgsgevangene tijdens de Tweede Wereldoorlog belandde hij in Frankrijk en Engeland om later gedwongen terug te keren naar de Sovjet-Unie. Hij nam zijn Westerse indrukken mee en bracht die over op zijn dochter.

Ze zag de Russische invasie niet aankomen en sindsdien leeft Valiulina tussen hoop en vrees. "Mijn geestestoestand is vrij wankelmoedig."

Sana Valiulina (1946) schreef onder andere Didar en Faroek, Kinderen van Brezjnev en het essay Wortel en tak. Je kunt haar boeken hier bestellen. Dit jaar kwam de documentaire Turn your Body to the Sun van Aliona van der Horst uit. Hierin gaat Valiulina op zoek naar het noodlot van haar vader tijdens de Tweede Wereldoorlog. Je kunt de film via deze link bekijken.

In zes afleveringen gaan Floris Akkerman en Geert Jan Hahn op zoek naar De Kloof tussen Oost- en West-Europa. Deze zomerserie van de Perestrojkast is naast de standaard podcast óók te beluisteren op FM: elke woensdagavond om 19:00 uur komt een nieuwe aflevering online.

See omnystudio.com/listener for privacy information.